5 วัฒนธรรมรอมฎอนเฉพาะถิ่น จากหลากหลายชาติพันธุ์มุสลิมทั่วโลก

ด้วยประชากรเกือบสองพันล้านคนทั่วโลก อิสลามจึงกลายเป็นศาสนาที่มีความหลากหลายของผู้คนมากที่สุดในโลก ทั้งในแง่ของชาติพันธุ์ ภาษา อาหาร และวัฒนธรรมท้องถิ่น ที่ผ่านการปรับและเปลี่ยนให้เข้ากับหลักธรรมคำสอนทางศาสนา

และนั่นทำให้เราอยากชวนไปดู 5 ตัวอย่างความหลากหลายของวัฒนธรรมเฉพาะถิ่นที่เกิดขึ้นในช่วงเดือนรอมฎอนของมุสลิมที่อาศัยอยู่ในหลากหลายพื้นที่ทั่วโลกกัน

1. โคมไฟรอมฎอนของมุสลิมอียิปต์

อียิปต์คือหนึ่งในตัวอย่างของการเฉลิมฉลองเดือนรอมฎอนที่เด่นชัดและมีสีสันมากที่สุด เพราะมุสลิมส่วนใหญ่ในในอียิปต์จะตกแต่งบ้านด้วย Fanous หรือโคมไฟตะเกียงดีไซน์เฉพาะถิ่นที่ให้แสงระยิบระยับเพื่อขับบรรยากาศยามค่ำคืน จนกลายเป็นสัญลักษณ์ของเดือนรอมฎอนที่ปฏิบัติต่อกันมาหลายร้อยปี

สันนิฐานกันว่าต้นกำเนิดของประเพณีนี้อาจสืบย้อนไปถึงสมัยที่ราชวงศ์ฟาฏิมียะฮ์ซึ่งเป็นรัฐเคาะลีฟะฮ์แบบชีอะฮ์อิสมาอิลียะฮ์ปกครองอียิปต์และแอฟริกาเหนือ โดยเกิดขึ้นจากการที่ชาวเมืองไคโรจุดโคมตะเกียงชนิดนี้ต้อนรับการเดินทางมาถึงของ เคาะลีฟะฮ์อบูตะมีม มะอัดด์ อัลมุอิซซ์ เมื่อครั้งบุกพิชิตอียิปต์

2. คนปลุกกินอาหารสะฮูรของมุสลิมอินเดีย

หนึ่งในวัฒนธรรมเก่าแก่ที่ยังคงหลงเหลืออยู่ในอินเดียคือการปลุกคนให้ตื่นขึ้นมากินอาหารสะฮูรในยามดึก มุสลิมอินเดียเรียกคนที่ทำหน้าที่นี้ว่า Seheriwalas หรือ Zohridaars โดยคนเหล่านี้จะออกเดินไปตามบ้านต่างๆ และร้องเรียกผู้คนให้ตื่นด้วยการสรรเสริญอัลลอฮ์และศาสดามุฮัมหมัด พร้อมกับใช้ไม้เท้าเคาะไปตามผนังหรือประตูบ้าน

วัฒนธรรมนี้สืบต่อกันมานับตั้งแต่สมัยอินเดียอยู่ภายใต้การปกครองของราชวงศ์โมกุล ระหว่างปี ค.ศ.1526-1857

3. พิธีชำระล้างของมุสลิมอินโดนีเซีย

ด้วยความที่เป็นประเทศที่มีประชากรมุสลิมมากที่สุดในโลก อินโดนีเซียจึงเป็นหนึ่งในประเทศที่มุสลิมมีวัฒนธรรมเฉพาะถิ่นหลากหลายมากที่สุด หนึ่งในนั้นคือพิธีชำระล้างร่างกายก่อนเข้าสู่เดือนรอมฎอนที่เรียกว่า “Padusan”

Padusan เป็นภาษาถิ่นของชาวชวามีความหมายว่าการอาบน้ำ โดยชาวมุสลิมหลายคนในชวากลางและยอกยาการ์ตาจะทำการการลงไปแช่ในแหล่งน้ำธรรมชาติเพื่อชำระล้างร่างกายให้สะอาดและบริสุทธิ์ ถือเป็นการเตรียมร่างกายและจิตใจให้พร้อมสำหรับหนึ่งเดือนอันศักดิ์สิทธิ์ที่สุดของปฏิทินอิสลาม

4. ดนตรีบอกเวลาละศีลอดของมุสลิมยิปซีในแอลเบเนีย

หนึ่งในชาติพันธุ์มุสลิมที่ถูกพูดถึงน้อยที่สุดในโลกคือชาวมุสลิมยิปซีหรือชาวโรมาที่กระจายตัวอยู่ในกลุ่มประเทศบอลข่าน

ชาวโรมาหรือที่พวกยุโรปเรียกว่ายิปซีนั้นเป็นกลุ่มคนเร่ร่อนโบราณที่เดินทางจากตอนเหนือของอินเดียเข้าสู่ยุโรปตั้งแต่ศตวรรษที่ 11 ในยุคสมัยที่อาณาจักรออตโตมันเรืองอำนาจและแผ่ขยายอาณาเขตมายังยุโรปตะวันออก ชาวโรมาหลายคนที่อาศัยอยู่ในบริเวณนี้จึงเปลี่ยนมาเข้ารับอิสลาม

ในทุกวันของเดือนรอมฎอน ชาวมุสลิมโรมาในแอลเบเนียจะเริ่มต้นและสิ้นสุดการถือศีลอดด้วยเพลงดนตรีพื้นเมืองจากนักดนตรีท้องถิ่น ซึ่งจะตั้งวงเล่นตามท้องถนนด้วยกลองสองหน้าและเครื่องเป่า

5. ค่ำคืนแห่งการเล่นเกมของมุสลิมอิรัก

ถือเป็นวัฒนธรรมที่สืบย้อนไปได้ไกลกว่าความทรงจำ เมื่อผู้ชายอิรักจำนวนมากจะรวมตัวกันเป็นกลุ่มใหญ่หลังจากละศีลอดเพื่อเล่นเกมแหวนหรือ Muhabis game ที่ผู้ชายจะรวมตัวจับกลุ่มกันในร้านกาแฟท้องถิ่น และชายหนึ่งคนในนั้นจะซ่อนแหวนในมือข้างหนึ่งของเขา ในขณะที่คนที่เหลือในกลุ่มจะต้องทายให้ได้ว่าใครที่กำแหวนอยู่ในมือ

วัฒนธรรมนี้เคยขาดหายไปหลายปีเนื่องจากสงคราม แต่มันกำลังกลับมาอีกครั้งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เนื่องจากชาวอิรักจำนวนมากช่วยกันฟื้นฟูเกมรอมฎอนแบบดั้งเดิมนี้ให้กลับคืนมาอีกครั้ง

เรียบเรียงโดย : Halal Life Magazine

อ้างอิง :

อ่านเรื่องนี้แล้วคิดอย่างไร ?